Polski król. Ali Baba. I co z tego wyrosło. Czyli słodka historia pewnej baby. Savarin.

Długo szukałam informacji o jej pochodzeniu. Wiedziałam, że pochodzi z Francji. Wiedziałam, że ma dwa różne imiona, każde z nieco inną historią. Niestety, internetowe wpisy są dość zdawkowe i pobieżne i nie zaspokoiły mojej ciekawości. Sięgnęłam więc do książek. Tu musiałam znaleźć odpowiedź. I nie myliłam się! Opasłe, ciężkie i ostatnio nie przeglądane wydanie Kulinariów Francuskich poprosiło jedynie o stracie kurzu z dawno nie chwytanego grzbietu, a później otwarło przede mną swe bogate strony i odkryło całą historię. Historię Baba au rhum, zwanej też Savarin. 

Jeśli macie chwilę i ciekawi Was co znalazłam, to posłuchajcie tej historii, w której wybierzemy się aż do Lotaryngii:

"W królestwie słodyczy Lotaryngia reprezentowana jest przez dwóch ambasadorów,* których zawdzięcza królowi Polski Stanisławowi Leszczyńskiemu. Z powodu interwencji Rosji Stanisław Leszczyński utracił polski tron na korzyść Augusta Mocnego, jednak w ramach odszkodowania otrzymał księstwo Lotaryngii. Tam skarżył się cukiernikowi Stohrerowi, że polskie babki są za suche, ponieważ piecze się je z mąki żytniej. Współczujący cukiernik przekształcił oryginalny przepis w soczysty torcik, dodatkowo zanurzany w syropie wzbogaconym rumem lub nalewką wiśniową. Na dworze w Nancy podawano do niego mieszankę ze słodkiej malagi i rumu. Ponieważ były król był namiętnym czytelnikiem opowieści tysiąca i jednej nocy, nazwał ciasto imieniem swojego ulubionego bohatera - Ali Baby - Baba au rhum. Stohrer, który przybył do Paryża w 1725 roku wraz z Marią, córką Leszczyńskiego i małżonką Ludwika XV, otworzył w 1730 roku cukiernię przy rue Montorgueil, gdzie znajduje się do dzisiaj. Baba au rhum także i tutaj stała się popularna i wkrótce powstał jej wariant bez rodzynek, będący torcikiem z owocami, kremem lub bitą śmietaną zwany też savarin. 

Savarin piecze się w karbowanej formie z kominkiem i nasyca słodkim syropem, z aromatem rumu. Babka Savarin może być podawana na zimno i na ciepło. W przypadku podawania jej na zimno otwór babki wypełnia się bitą śmietaną i wiśniami, ugotowanymi w słodkim syropie. Savarin na ciepło podaje się z gorącym sosem owocowym (morelowym, porzeczkowym, truskawkowym), aromatyzowanym likierem. Otwór w tym przypadku wypełnia się owocami, ugotowanymi w syropie. Ciasto podstawowe przygotowuje się zazwyczaj dzień wcześniej, w następnym dniu jest ono wypełniane i przygotowywane do podania.

Nazwa savarin została nadana Babie au rhum nieco później przez francuskich cukierników na cześć Anthelme Brillat-Savarina, autora gastronomicznej biblii "Fizjologia smaku albo medytacje o gastronomi doskonałej". ** 

Babę Savarin piekłam kilkakrotnie. Ale robię to tylko latem. Właśnie letnią porą najbardziej mi smakuje. Schłodzona przez całą noc, nasączona aromatycznym syropem z rumem( a teraz z domową wiśniówką) i podana z macerowanymi w nalewce  truskawkami jest idealnym, rześkim i jakże uskrzydlającym deserem:) Zrezygnowałam z dodatku bitej śmietany, która nie do końca pasuje mi do całości. Użyłam truskawek, kiedyś były to ananasy, świetne smakuje też z malinami. Ciasto zawsze pięknie wyrasta, ma spore, regularne dziurki, które idealnie wchłaniają syrop, dzięki czemu babka jest soczysta niczym letni, dojrzały owoc. Możecie nasączyć ją syropem z dodatkiem swojego ulubionego alkoholu. Ta dowolność końcowego efektu jest dla mnie bardzo ważna, nie lubię przepisów, w których nie ma okazji do bawienia się składnikami, a baba au rhum  vel savarin jest niezwykle skorą do zabawy babeczką ;)

BABA AU RHUM vel SAVARIN

SKŁADNIKI
NA CIASTO
250 g mąki
100 g masła
80 g cukru
4 jajka
20 g świeżych drożdży
1/2 szklanki mleka
1 cukier waniliowy
skórka otarta z 1 cytryny
szczypta soli

NA SYROP
2 szklanki wody
250 g cukru (użyłam 200 g i wydaje mi się, że to wystarczająco dużo)
kawałek laski wanilii
4 łyżki rumu lub wiśniówki lub innego ulubionego likieru (dałam 2 razy tyle:)
dowolne, ulubione owoce do dekoracji

Mąkę przesiać do miski, dodać cukier, 2 jajka i szczyptę soli. Drożdże rozetrzeć z mlekiem i dodać do mąki. Wbić pozostałe jajka, wsypać cukier waniliowy  oraz skórkę z cytryny. Wyrabiać do momentu aż ciasto będzie gładkie i elastyczne. Dodać stopione i lekko przestudzone masło i jeszcze chwilę wyrabiać.
Przełożyć do wysmarowanej masłem i obsypanej mąką formy z kominkiem. Pozostawić di wyrośnięcia na ok.30 minut (ciasto powinno podwoić swą objętość i dojść do samej krawędzi formy).

Piekarnik nagrzać do temperatury 200 stopni i piec babkę ok. 25 minut. Jeśli zacznie się za mocno rumienić, można w trakcie pieczenia nakryć ją folią aluminiową. Po tym czasie wyłączyć piekarnik i pozostawić jeszcze na 30 minut w wyłączonym piekarniku.
Kiedy ciasto się piecze przygotować syrop. Zagotować 2 szklanki wody z cukrem i wanilią. Ostudzić i dodać rum lub nalewkę (likier). Ja dodałam jeszcze od siebie sok z cytryny - syrop wydawał mi się za słodki, a cytryna fajnie podkręciła smak. Lekko przestudzone ciasto nasączyć syropem. Ja przekładam ciasto do ceramicznej formy na tartę. Syropu jest dużo, ale tak ma być - większość wsiąknie w ciasto, a reszta zbierze się w otworze po kominku. Ja dodaję do niego od razu po nasączeniu owoce, które przez noc macerują się w syropie. Babkę schładzać przez noc w lodówce. Smacznego!

*drugim ambasadorem są magdalenki, które właśnie Stanisławowi Leszczyńskiemu zawdzięczają ponoć popularność, ale o tym już w innej historii innym razem opowiem. 

** cytuję za KULINARIA FRANCUSKIE wydawnictwa Konemann, rok wydania 2001 oraz za Wikipedią.  

*** przepis cytuję za dodatkiem do Gazety Wyborczej "Francja Środkowa" wydanym w ramach akcji Kulinarny Atlas Świata